Hedef kitlelere göre değişiklik gösteren B2B, B2C ve C2C e-ticaret modelleri, online ticaretin farklı boyutlarda incelenmesini gerektirmiştir. E-ticaretin hızlı gelişimi ve global çapta yoğun talep görmesiyle, online ticaret kendi içerisinde modellere ayırıldı ve sık karşılaştığımız “B2B, B2C ve C2C” kavramlarını doğurdu. E-ticarette satılan ürünlerin işletmeler, üreticiler, tüketiciler veya devletler arasında pazarlanma aşamalarına göre değişiklik gösteren eticaret modelleri, satışların sınıflandırılmasını sağlamaktadır. Ürünlerin pazarlama stratejileri, üreticilerin işe başlarken satış hedeflerini daha net belirlemesini ve kendilerine uygun satış stratejilerini belirlemesini sağlamaktadır. Hedeflerini ve pazarlama stratejilerini belirleyen üreticilerin başarı oranları da daha hızlı artmaktadır.
Peki Bahsettiğimiz E-Ticaret Modelleri Nelerdir?
B2B Nedir?
Türkçeye “Firmadan Firmaya” olarak çevrilen “Business To Business” kavramı iki firma arasındaki elektronik ticareti tanımlar. Bu modele örnek olarak, reklam ajanslarını verebiliriz. Müşteri firmalar için ürettikleri içerikler ve tasarımları onlara pazarlayarak satış gerçekleştirirler. Şirketlerin medyadan reklam satın alabilmesi, e-ticaret yazılımlarının internet üzerinden kiralanabilmesi gibi işlemlerin tümü Business To Business e-ticarete örnek verilebilir. Firmadan firmaya e-ticareti Türkiye'de ilk başlatan firma Arçelik'tir. Arçelik firması, ihtiyaç duyduğu ürünleri internet kanalı ile başka firmalardan satın almıştır. Ardından ülkemizde bu ticaret yöntemi gelişerek devam etmiştir. Yine firmadan firmaya satış modeline örnek olarak araba parçaları üreten bir firmanın ürünlerini, araba üreticisi olan firmalara internet aracılığı ile pazarlamasını söyleyebiliriz. Bu satış modeli ile firmalar arası verimli bir alışveriş gerçekleştiği gibi maliyetler de son derece azalmaktadır.
B2C Nedir?
Ülkemizin en sık kullanılan ve perakende sektörü için önemli bir model olan "Business To Customer(Firmadan Tüketiciye)" firmaların online platformlar üzerinden açtıkları sanal mağazalardan kullanıcılara ulaşarak ürün ve hizmetlerini satmasıdır. B2C modeline uygun olarak N11, HepsiBurada, GittiGidiyor gibi sitelerde gerçekleşen satışı örnek gösterebiliriz. Genellikle sanal pazaryerlerinde kullanılan bu satış modeli üreticilerin kendi eticaret sitelerini açmaları ile de gerçekleşmektedir. Üretici firmalar yazılım firmaları ile anlaşarak sanal mağazalarını açabilmekte ve bireysel tüketicilerine direkt olarak ulaşabilmektedir. Özellikle eticarete olan güvenin artması ve pandemi ile birlikte internetten yapılan alışverişlerin artması ile B2C e-ticaret modeli oldukça gelişmiştir. Bu sayede üreticiler herhangi bir aracı firma olmadan ürünlerini pazarlayabildikleri gibi sosyal medya ağlarında firmaları için sayfalar açarak müşterileri ile iletişimlerini de artırabilmektedir.
C2C Nedir?
Dilimize “Tüketiciden Tüketiciye” olarak çevrilen "Customer To Customer" modeli tüketicilerin kendi aralarında yaptığı online alışveriştir. Bu modelin en önemli özelliği satıcıların faturalandırma yapmalarına gerek olmamasıdır. Örneğin; İkinci el bir ürünü Letgo.com’da farklı bir kullanıcıya satmak C2C eticaret modelidir. Ülkemizde ve dünyada GittiGidiyor, eBay, Sahibinden gibi pek çok C2C ikinci el pazaryerleri bulunmaktadır. Kapitalist etkilerle insanlar ihtiyaçları olmayan ürünleri bile hızla tüketmeye başladıkları için bir süre sonra bu ürünlerin evlerinde yer kapladığını fark etmektedir. Kullanmadıkları ürünleri çöpe atmak yerine sanal mağazalardan satmak, insanlar için ek gelir olarak bile karşımıza çıkmaktadır. Hatta pek çok insan evlerinde el emekleri ile ürettikleri ürünleri sanal pazaryerlerinden, eticaret sitelerinden veya sosyal medya araçlarından pazarlayarak da aile ekonomisine katkı için çalışmaktadır.
İlgili Yazı: Eticarette Doğru Sanılan Yanlışlar Nelerdir? (2022)
B2B ile B2C Arasındaki Farklar Nelerdir?
- En büyük farklılık hedef kitlelerdir. B2B’de firmadan firmaya satış gerçekleşirken B2C’de firmadan tüketiciye doğru bir satış gerçekleşir.
- B2C’da tüketiciye sunulan fiyatlarda pazarlık payı yoktur. Ürünler belirlenen fiyatlar üzerinden satışa sunulur.
- B2B e-ticaret modelinde B2C’a göre daha teknik bir dil kullanılır.
- B2C modelinde tüketicilerin anlayacağı dilde, ayrıntılı şekilde tüm özelliklere yer verilerek ürünler sunulmalıdır.
- B2B’da satın alma kararı firmanın çıkarları için iken B2C’de tüketicinin duygusal faktörlerine ve ihtiyaçlarına göre şekillenir.
- B2B’da belirli periyodlarla satın alım firma yararına tekrar gerçekleştirilecektir.
B2B, B2C ve C2C, eticaret modelleri arasından en çok kullanılan satış yöntemlerindendir. Bunların dışında B2G (Business to Goverment), C2B (Customer to Business), C2G (Consumer to Goverment) ve B2E (Business to Employee) gibi e-ticaret modelleri de bulunmaktadır. Gelin tüm bu satış yöntemlerini ayrıntılı bir şekilde inceleyelim. 
B2G Nedir?
Üretici firmalardan ürünlerin sanal ortamda devlet tarafından satın alınması ile gerçekleşen satış modelidir. Sanal ortamda devletlerin ihale açması sonucunda ihaleyi kazanan işletmelerin devlete ürün tedarik etmesi ile gerçekleşmektedir. Özellikle son yıllarda devlet malzeme ofisleri ihtiyaçları olan malzemeleri bu satış yöntemi ile karşılamaktadır. E-ihale olarak adlandırılan ihalelerin tamamı sanal ortamda gerçekleşmektedir. Alışveriş ihtiyaçlarının çok büyük bir kısmının internetten karşılandığı düşünülürse devletlerin de bu yönde adımlar atması iyi bir gelişme olarak karşımıza çıkmaktadır. Ayrıca e-ihale ile daha güvenilir ihaleler yönetilirken işlemlerin hızlı bir şekilde ilerlemesi de sağlanmaktadır.
C2B Nedir?
Çeşitli mal ve hizmetler için tüketicilerin işletmelere talepte bulunması ile ilerleyen satış yöntemidir. Tatil rezervasyonları için müşterilerin sanal ortamda otellere başvuruda bulunması, rezervasyon yaptırması, uçak biletlerinin, araç veya tekne kiralamalarının internetten yapılması da yine C2B'ye örnek olarak gösterilebilmektedir.
C2G Nedir?
Tüketicilerin devlet kurumlarında yapmaları gereken işlemleri elektronik ortamlarda ilerletilerek sıra bekleme ve kırtasiye harcamaları gibi pek çok dezavantajlı durumu en aza indirgeyen yöntemdir. E-devlet olarak adlandırılan sistem ile kamu personelindeki sayı azaltılabildiği gibi yapılan işlemler daha şeffaf olmuş ve çeşitli yolsuzlukların önüne geçilmiştir.
B2E Nedir?
Firmaların çalışanlarına uyguladığı, ürün ve hizmetlerden avantajlı olarak yararlanmalarını sağlayan satış modelidir. Genellikle nitelikli personeller çalıştıran ve çalışanların motivasyonlarını artırarak daha verimli çalışmalarına teşvik eden bu uygulamalar ile firmalar da personeller de avantaj sağlamaktadır.
E-ticaret Satış Modelleri İle Sanal Satışa Başlayın !
Küresel dünyaya ayak uydurmak isteyen üreticiler, tüketiciler ve devletler daha avantajlı bir şekilde internetten alışveriş yaparak ihtiyaçlarını giderebilmektedir. Herkes için uygun olan ve üreten kişilerin daha fazla kişiye ulaşabilmesini sağlayan sanal mağazalar son yıllarda iyice kendilerini geliştirerek insanlara hizmet vermektedir. İnternetten yapılan alışverişlerin artması yazılım sistemleri ve altyapı sunucularının daha fazla iyileşerek rekabetin artmasına sebep olmuştur. Bu sebeple internetten satış yapmak isteyen kişilerin güvenilir bir yazılım firması ile anlaşarak müşterilerine iyi bir alışveriş deneyimi yaşatması daha zor ve elzem bir hal almıştır. EticaretYap firması uzman yazılım ekibi ile kullanıcılarına en kaliteli altyapıları sunmaktadır. Kısa bir süre içinde sanal mağazasına sahip olmak ve internetin avantajlarından yararlanmak isteyen üreticiler akıllı eticaret paketleri hemen satışlara başlayabilmektedir. Her ölçekte üreticiye uygun olarak sunduğumuz özellikler ile küçük ve büyük ölçekli tüm firmaların ihtiyaçlarını karşılamaktayız. Ayrıca dijital pazarlama ekibimizin arama motorlarında nasıl daha hızlı yükselebileceğinize dair çalışmalarından yararlanabilirsiniz. Daha fazla bilgi için bize ulaşabilirsiniz.